martes, 8 de junio de 2010

O arco da vella

Este é o Haiku que presentei ao concurso:


Os pinos mansos
chaman pola choiva
ao amencer.

Sopra o vento
As árbores empurran
Co seu alento.

Agóchate sol
nas nubes de algodón
cheas de auga.

Prepara pa nós
outro arco da vella
cheo de color.

Marcha a choiva
e o arco da vella
abandónanos.

Participei con este pseudónimo (Sara Tancredi) que é a doutora da serie Prison Break.

lunes, 7 de junio de 2010

Concurso Haikus con Leo e Arremecaghoná



Leo e Arremecaghoná e un profesor de lingua e nos seus ratos libres, tamén é un creador de Haikus, isto e, un texto que o primeiro e o terceiro verso acaban en cinco e o do medio en sete. É de orixe Xaponés e o seu tema adoita ser da natureza, aínda que dende que se modernizou, podemos encontrar Haikus de todo tipo. Isto é o que fai Leo, inspirándose en calquera cousa para facer os seus Haikus. Publicou o seu primeiro libro chamado ``hai cu´´ , que xa se encontra a venda.

Fomos convidados a un concurso de Haikus no auditorio de Gondomar.Alí agardábanos o instituto Auga da laxe, o Probal e o Miñor. Algúns dos gañadores do concurso do noso instituto foron: Aldán, Norma , Rebeca de 4º e Sindy de 3º que foron premiados cunha camiseta de “Eu amo o galego”, un diploma e un libro de Leo.

A continuación apareceu Leo cunha vestimenta tipo escocesa e tocou uns temas a dúo cun batería, que non se encontraba no escenario, e coa súa guitarra que a medida que avanzaba a mañá tiña menos cordas.

Pasámolo moi ben e non pensabamos que nos ían gustar tanto os temas de Leo. Cando se despediu pedímoslle que seguise tocando,e el moi amable, saíu e tocou outro dos seus temas.

A semana seguinte visitounos o instituto onde foi o noso invitado especial da radio Turonio e foi entrevistado.

jueves, 3 de junio de 2010

Bicos con lingua - Talía teatro




Bicos con lingua é unha obra de teatro que demóstralle a xente que falar galego, non ten ningunha desvantaxe sobre as outras linguas. A súa vez, faino dunha maneira divertida e realista.

A obra esta composta por dous actores, Artur Trillo e Toño Casais, que plasman na obra, as distintas situacións que nos encontramos na vida actual.

Un home, chamado José, quere cambiar o seu nome para o Galego porque cando naceu, os seus pais non lle lo puideron por. Cando chega, o home que o atende non comprende o que quere dicir porque el fala Castelán. Cando consegue comprendelo, desenvolvese un debate sobre o castelán e o galego. Cando a súa discusión xa non vai a ningures, Xosé descubre que se había equivocado de número de porta.

Outra das situacións que nos atopamos habitualmente é a das nais, cando esperan o autobús dos seus fillos. Esta é a segunda parte que forma a obra. Dúas nais atópanse na marquesiña a espera do autobús. Unha das mulleres fala galego mentres ca outra prefire comunicarse en castelán. Falan cos seus fillos mesturando as dúas linguas.
Con esta escena dámonos conta da importancia que ten comunicarse nunha soa lingua, e aínda máis importante, en que lingua nos comunicamos e como a transmitimos.

Cada vez o galego encontrase menos na educación. Por iso a seguinte escena trata disto, do perigo que ten o galego de desaparecer en menos tempo do que pensamos.

Unha lingua, o galego, chega enferma. Intentan reanimala con verbos, substantivos, adxectivos, conxuncións...e de repente estoupa. Esta escena foi a máis curta pero a súa vez a máis significativa para min, porque intentaron comunicarnos que se o galego non é falado, desaparecerá e será substituído polo castelán, deixándonos sen lingua propia.

Por isto, a última parte fai unha visión do que pode acontecer no futuro se isto pasase. Un home morreu fai ano e medio e non encontrou ningunha alma dende entón. De súpeto outro home galego encontrase con el. Empezan a conversar e cóntalle que dende que a súa tía morrera non falou máis galego porque ninguén o falaba xa. O paisano sorprendido dille que xa o vía vir porque a xente nova case non o falaba.

Esta obra gustoume, non pola maneira de como a conta senón máis pola mensaxe pola que nos transmite, e é que a xente fale galego para que non desapareza.

martes, 25 de mayo de 2010

A vida de Uxío Novoneyra


Este ano Uxío Novoneyra é o homenaxeado das Letras Galegas.

Fillo de labregos, naceu na montaña lucense, en Parada do Courel, o 19 de xaneiro de 1930, e adicou a súa obra a inmortalizar a fermosa paisaxe da serra.

A poesía de Novoneyra ten moi pouco que ver coa dos outros paisaxistas galegos. Novoneyra é un poeta silencioso, e os seus poemas van moito máis alá do texto. Non describe: evoca, invoca. E hai outro Novoneyra coral, heroico: o da letanía de Galicia, do Vietnam Canto.

Empezou a viaxar dende a época escolar. En 1945 foi a Lugo para facer o bacharelato, onde coñeceu o escritor da Terra Cha, Manuel María.

En 1947, xa fora vivir a Parada a autora noiesa María Mariño Carou, con quen Uxío iniciará unha profunda relación persoal que dura ata a morte desta poeta no ano 1967 e que deixará a súa forte pegada na obra de ambos. A continuación vai a Madrid (1946-1951) para matricularse na carreira de Filosofía e Letras.

En 1952 volveu a Galicia para facer o servizo militar, con estancias na Coruña, Lugo e Santiago de Compostela coincidindo outra vez con Manuel María. O ano seguinte permaneceu no seu lugar de nacemento ata 1962 a causa de ter que gardar repouso debido a unha pleuresía. Nesta situación de soidade o escritor publica o seu primeiro libro, os eidos.

En 1962 vai vivir a Madrid. Nesta cidade traballa na radio e na televisión na que as relaciona coa poesía galega, española ou universal. Nesta cidade coñece a grandes poetas como Carlos Oroza ou pintores e artistas como Tino Grañido ou Urculo ou Viola. Neste ambiente escribe a serie poética titulada `` Elexías de Madrid ´´ que xunto con outras dúas anteriores (“Primeira Verdade e tempo con nomes ´´) Elexías do Caurel ”, elaboradas respectivamente entre 1953 e 1957 e 1958 e 1961) conforman o libro, editado na capital do Estado en versión bilingüe Galego - Castelán na colección Anais ´´ Elexías do Courel e outros poemas.

No 1966 volve de novo e para quedarse definitivamente en Galicia pola enfermidade dos seus proxenitores. En 1971 morre o seu pai e dous anos máis tarde, a súa nai, pero en 1968 coñece a Elba Rei en Lugo coa que casa e ten tres fillos: Branca- Petra, Uxío e Arturo.

En 1974 publica a segunda parte dos eidos e dedícallo á memoria dos seus pais e a María Mariño. Nel atopamos os poemas anteriores ao primeiro libro e os máis recentes do mercado.

En 1976 ano de marcada preocupación cívica, traduce ao galego varios poemas do escritor e político chinés Mao Zedong (El Progreso, 19-9-1976).

En 1979 saca o seu seguinte libro Poemas Caligráficos.

En 1983 queda definitivamente en Compostela, desde onde exerceu a presidencia da Asociación de escritores de lingua Galega, a partir da súa primeira elección en 1982 e ata a súa morte en 1999.

Obras do escritor:

Os Eidos-1955
Elexías do Courel e outros poemas 1966
Os Eidos 2.Letonia de Galicia e outros poemas.1974
Poemas caligráficos.Vietnam canto-1974
Os eidos.Libro do courel-1981
Bazterrak Os Eidos-1987
Muller pra lonxe-1987
Do Courel a Compostela:1956-86(1988)
O cubil Xabaríl-1990
Os Eidos-1990
Tempo de elexía 1991
Gorgorín e Cabezón 1992
Poemas da doada certeza i este brillo premido entre as pálpebras 1994
Camelo Xaponés- Watxubaki 1995
Ilda,o lobo,o corzo e o xabaril 1998
Dos soños teimosos 1988
Onde só queda alguén para aguantar dos nomes 1999
Arrodeos e desvíos do Camiño de Santiago e outras rotas 1999



martes, 11 de mayo de 2010

17 de maio, Día das letras Galegas


O Día das Letras Galegas é unha celebración cultural instituída en 1963 pola Real Academia Galega para homenaxear a aquelas persoas que destacasen pola súa creación literaria en lingua galega ou pola defensa de devandito idioma. Cada ano dedícase a unha personalidade diferente, escollida pola RAG, tendo en conta que se esixe que pasasen polo menos dez anos desde o seu falecemento.

A data de celebración deste evento, o 17 de Maio, débese a que en tal día como ese, en 1863, publicouse na Habana o primeiro exemplar da obra Cantares Galegos, de Rosalía de Castro, que marcaría o inicio do Rexurdimento, o renacemento cultural do galego.

O ano 1963 cumpríronse cen anos da dedicatoria por Rosalía de Castro, a Fernán Cabaleiro, do seu libro CANTARES GALLEGOS. E o día da dedicatoria -17 de maio- escolleuse pola Real Academia Galega como "Día das Letras Galegas". O primeiro destes días foi, por suposto, para Rosalía de Castro.