Este ano Uxío Novoneyra é o homenaxeado das Letras Galegas.
Fillo de labregos, naceu na montaña lucense, en Parada do Courel, o 19 de xaneiro de 1930, e adicou a súa obra a inmortalizar a fermosa paisaxe da serra.
A poesía de Novoneyra ten moi pouco que ver coa dos outros paisaxistas galegos. Novoneyra é un poeta silencioso, e os seus poemas van moito máis alá do texto. Non describe: evoca, invoca. E hai outro Novoneyra coral, heroico: o da letanía de Galicia, do Vietnam Canto.
Empezou a viaxar dende a época escolar. En 1945 foi a Lugo para facer o bacharelato, onde coñeceu o escritor da Terra Cha, Manuel María.
En 1947, xa fora vivir a Parada a autora noiesa María Mariño Carou, con quen Uxío iniciará unha profunda relación persoal que dura ata a morte desta poeta no ano 1967 e que deixará a súa forte pegada na obra de ambos. A continuación vai a Madrid (1946-1951) para matricularse na carreira de Filosofía e Letras.
En 1952 volveu a Galicia para facer o servizo militar, con estancias na Coruña, Lugo e Santiago de Compostela coincidindo outra vez con Manuel María. O ano seguinte permaneceu no seu lugar de nacemento ata 1962 a causa de ter que gardar repouso debido a unha pleuresía. Nesta situación de soidade o escritor publica o seu primeiro libro, os eidos.
En 1962 vai vivir a Madrid. Nesta cidade traballa na radio e na televisión na que as relaciona coa poesía galega, española ou universal. Nesta cidade coñece a grandes poetas como Carlos Oroza ou pintores e artistas como Tino Grañido ou Urculo ou Viola. Neste ambiente escribe a serie poética titulada `` Elexías de Madrid ´´ que xunto con outras dúas anteriores (“Primeira Verdade e tempo con nomes ´´) Elexías do Caurel ”, elaboradas respectivamente entre 1953 e 1957 e 1958 e 1961) conforman o libro, editado na capital do Estado en versión bilingüe Galego - Castelán na colección Anais ´´ Elexías do Courel e outros poemas.
No 1966 volve de novo e para quedarse definitivamente en Galicia pola enfermidade dos seus proxenitores. En 1971 morre o seu pai e dous anos máis tarde, a súa nai, pero en 1968 coñece a Elba Rei en Lugo coa que casa e ten tres fillos: Branca- Petra, Uxío e Arturo.
En 1974 publica a segunda parte dos eidos e dedícallo á memoria dos seus pais e a María Mariño. Nel atopamos os poemas anteriores ao primeiro libro e os máis recentes do mercado.
En 1976 ano de marcada preocupación cívica, traduce ao galego varios poemas do escritor e político chinés Mao Zedong (El Progreso, 19-9-1976).
En 1979 saca o seu seguinte libro Poemas Caligráficos.
En 1983 queda definitivamente en Compostela, desde onde exerceu a presidencia da Asociación de escritores de lingua Galega, a partir da súa primeira elección en 1982 e ata a súa morte en 1999.
Obras do escritor:
Os Eidos-1955
Elexías do Courel e outros poemas 1966
Os Eidos 2.Letonia de Galicia e outros poemas.1974
Poemas caligráficos.Vietnam canto-1974
Os eidos.Libro do courel-1981
Bazterrak Os Eidos-1987
Muller pra lonxe-1987
Do Courel a Compostela:1956-86(1988)
O cubil Xabaríl-1990
Os Eidos-1990
Tempo de elexía 1991
Gorgorín e Cabezón 1992
Poemas da doada certeza i este brillo premido entre as pálpebras 1994
Camelo Xaponés- Watxubaki 1995
Ilda,o lobo,o corzo e o xabaril 1998
Dos soños teimosos 1988
Onde só queda alguén para aguantar dos nomes 1999
Arrodeos e desvíos do Camiño de Santiago e outras rotas 1999
No hay comentarios:
Publicar un comentario